در سالهای اخیر، صادرات گوجه فرنگی در جهان به یک بخش مهم از تجارت بینالمللی تبدیل شده است. در سال 2018، ارزش صادرات گوجه فرنگی در جهان حدود 9.2 میلیارد دلار بود و این رقم در سال 2020 به 13.5 میلیارد دلار رسید. مکزیک بزرگترین صادرکننده گوجه فرنگی در جهان است که با صادرات 2.3 میلیارد دلاری، 24.5 درصد از کل صادرات جهانی را به خود اختصاص داده است. پس از مکزیک، هلند، اسپانیا و مراکش از دیگر صادرکنندگان اصلی این محصول هستند.
اروپا بیشترین سهم را در صادرات گوجه فرنگی دارد و در سال 2018، 46.1 درصد از کل صادرات جهانی متعلق به این قاره بود. همچنین، آمریکای شمالی با 32.4 درصد و آسیا با 11.9 درصد در ردههای بعدی قرار دارند. تجارت این محصول در حال رشد است و کشورهای مختلفی با تولید محصولات با کیفیت و استفاده از روشهای نوین کشت به دنبال افزایش سهم خود از این بازار هستند.
برترین صادرکنندگان گوجه فرنگی در جهان
مکزیک به عنوان بزرگترین صادرکننده گوجه فرنگی در جهان شناخته میشود و حدود 24.5 درصد از کل صادرات جهانی این محصول را به خود اختصاص داده است. بعد از مکزیک، هلند با صادرات 1.9 میلیارد دلار و اسپانیا با 1.1 میلیارد دلار از دیگر کشورهای پیشرو در این حوزه هستند. مراکش، کانادا، فرانسه و ترکیه نیز از جمله دیگر کشورهای مهم صادرکننده گوجه فرنگی هستند.
رقابت در بازار جهانی گوجه فرنگی بسیار شدید است و کشورهای صادرکننده تلاش میکنند با بهبود فرآیندهای تولید، بستهبندی و صادرات سهم بیشتری از بازار جهانی را به دست آورند. این کشورها با توجه به کیفیت محصول، بازار هدف و هزینههای حمل و نقل به دنبال کسب موقعیتهای بهتری در بازارهای جهانی هستند.
صادرات گوجه فرنگی از ایران
ایران یکی از تولیدکنندگان مهم گوجه فرنگی در منطقه است و صادرات این محصول به کشورهای همسایه مانند افغانستان، عراق، روسیه و امارات صورت میگیرد. در سالهای اخیر، صادرات گوجه فرنگی از ایران به روسیه به دلیل تقاضای بالا برای محصولات کشاورزی ایرانی افزایش یافته است. روسیه یکی از بزرگترین مشتریان گوجه فرنگی ایران محسوب میشود و بخش عمدهای از این محصول به این کشور صادر میشود.
رقبای اصلی ایران در صادرات گوجه فرنگی شامل کشورهایی مانند ترکیه و مراکش هستند که با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته و بستهبندی با کیفیت، سهم زیادی از بازار جهانی را به خود اختصاص دادهاند. ایران با تلاش در جهت بهبود کیفیت محصولات و بستهبندی مناسب میتواند رقابتپذیری خود را افزایش دهد.
صادرات گوجه فرنگی از ایران به افغانستان
افغانستان یکی از کشورهای اصلی واردکننده گوجه فرنگی از ایران است. با توجه به نزدیکی جغرافیایی و تقاضای بالای افغانستان برای محصولات کشاورزی، ایران به عنوان یکی از تأمینکنندگان اصلی گوجه فرنگی این کشور شناخته میشود. حجم دقیق صادرات به افغانستان متغیر است، اما بخش عمدهای از صادرات گوجه فرنگی ایران به این کشور صورت میگیرد.
صادرات گوجه فرنگی به افغانستان از طریق مرزهای زمینی و با استفاده از سیستمهای حمل و نقل متناسب با نیازهای بازار افغانستان انجام میشود. این تجارت برای هر دو کشور مهم است و به افزایش تعاملات اقتصادی کمک میکند. همچنین صادرات سیب زمینی به افغانستان و به طور کلی صادرات مواد غذایی به افغانستان نیز با سوداوری بسیار بالایی برای ایران همراه است.
شهرهای تولیدکننده گوجه فرنگی ایران
در ایران، استانهای مختلفی به تولید گوجه فرنگی مشغول هستند. استانهای هرمزگان، بوشهر، خوزستان و فارس از جمله مناطق اصلی تولید گوجه فرنگی هستند. شرایط آب و هوایی مساعد این مناطق برای کشت گوجه فرنگی و استفاده از روشهای گلخانهای به افزایش تولید کمک کرده است.
گلخانههای شیشهای و کشت هیدروپونیک نیز در سالهای اخیر به یکی از روشهای اصلی تولید گوجه فرنگی در استانهایی مانند یزد و اصفهان تبدیل شده است. این روشها باعث بهبود کیفیت محصولات و افزایش تولید در فصول مختلف سال میشود.