قیر بر اساس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی به چند دسته تقسیم می‌شود. قیرهای نفوذی که شامل انواع 60/70، 80/100 و 40/50 هستند، در راه‌سازی و آسفالت کاربرد دارند. دسته دیگر، قیرهای اکسیدشده هستند که با دمیدن هوا در قیر تولید می‌شوند و برای عایق‌کاری و ایزوگام استفاده می‌شوند. همچنین، قیرهای اصلاح شده پلیمری برای پروژه‌های خاص مانند بزرگراه‌ها و فرودگاه‌ها کاربرد دارند. علاوه بر این، قیرهای امولسیونی و طبیعی نیز بخشی از بازار را تشکیل می‌دهند.
از نظر آمار، صادرات قیر جهانی تحت تأثیر قیمت نفت خام قرار دارد و کشورهای تولیدکننده با نوسانات بازار مواجه‌اند. قیر به‌ویژه در پروژه‌های عمرانی و عایق‌کاری مصرف دارد و رشد صنعت ساخت‌وساز در آسیا و آفریقا، تقاضای جهانی را افزایش داده است.
برترین صادرکنندگان قیر در جهان
کشورهایی مانند آمریکا، روسیه، ایران، هند و کره‌جنوبی در صدر فهرست صادرکنندگان قیر قرار دارند. آمریکا و روسیه به‌دلیل دسترسی به منابع نفتی بزرگ، حجم بالایی از قیر را تولید و صادر می‌کنند. ایران نیز با وجود چالش‌های تحریمی، جایگاه مهمی در صادرات قیر به منطقه خاورمیانه و آسیا دارد.
این کشورها به‌دلیل زیرساخت‌های پیشرفته حمل‌ونقل و ظرفیت تولیدی بالا، توانسته‌اند به مقاصد متعددی در آسیا، اروپا و آفریقا صادر کنند. نوع قیر و کیفیت آن نیز نقش مؤثری در رقابت میان صادرکنندگان دارد، زیرا خریداران به‌دنبال محصولاتی با دوام و تطبیق‌پذیری در شرایط مختلف آب‌وهوایی هستند.
مقاصد صادراتی قیر ایران
ایران به کشورهای مختلفی از جمله چین، هند، ترکیه، امارات، افغانستان و پاکستان قیر صادر می‌کند. بخش عمده تولید قیر ایران در اصفهان و منطقه‌های صنعتی مانند بندرعباس صورت می‌گیرد. از آنجایی که قیر تولیدی ایران عمدتاً از پالایشگاه‌های نفتی تأمین می‌شود، تغییرات قیمت نفت بر سودآوری آن اثر مستقیم دارد.
قیر صادراتی ایران عمدتاً به‌صورت بشکه‌ای یا فله‌ای حمل می‌شود. با توجه به پایین بودن هزینه‌های تولید، ایران یکی از تامین‌کنندگان قیر ارزان‌قیمت در بازارهای بین‌المللی است. صادرات این محصول علاوه بر ارزآوری، نقشی استراتژیک در تقویت جایگاه ایران در بازارهای جهانی دارد.
میزان صادرات قیر ایران به پاکستان
پاکستان یکی از مقاصد مهم صادرات قیر ایران است. با توجه به نیاز پاکستان به پروژه‌های زیرساختی مانند بزرگراه‌ها و سدسازی، حجم واردات قیر از ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته است. بخش قابل‌توجهی از قیر ایران از طریق مرزهای زمینی و بنادر جنوبی صادرات به پاکستان می‌شود.
روابط تجاری میان دو کشور در حوزه قیر، علاوه بر کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل برای ایران، مزایای اقتصادی برای پاکستان نیز به همراه دارد. این تعامل تجاری در راستای توسعه زیرساخت‌های منطقه و تقویت همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور ادامه دارد.
